Wstęp
W tym artykule znajdziesz szczegółowe informacje na temat licencji powiązanych z oprogramowaniem FactoryTalk Optix Studio, obejmujące zarówno samo środowisko projektowe, a także dodatkowe funkcje wdrożeniowe i zdalnego dostępu.
FactoryTalk Optix Studio to narzędzie firmy Rockwell Automation służące do tworzenia aplikacji wizualizacyjnych HMI i systemów SCADA, które można uruchamiać na panelach operatorskich lub komputerach przemysłowych.
FactoryTalk Optix – darmowe funkcjonalności
W środowisku projektowym można m.in. tworzyć ekrany wizualizacyjne, definiować komunikację ze sterownikami, budować logikę aplikacji, korzystać z symulatora, a także uruchamiać projekty lokalnie na komputerze w celu ich weryfikacji.
Możesz bezpłatnie pobrać to oprogramowanie po kliknięciu w poniższy przycisk (wymagane jest wcześniejsze utworzenie konta Rockwell Automation).
Pobierz FactoryTalk Optix Studio
W zależności od sposobu wdrożenia gotowej aplikacji oraz oczekiwanych funkcji systemu, użytkownik może rozszerzyć oprogramowanie o różne typy licencji, które wzbogacają środowisko FactoryTalk Optix o dodatkowe funkcjonalności.
Rodzaje licencji
Dobór odpowiedniego typu licencji zależy od specyfiki wdrożenia oraz funkcji, jakie ma realizować aplikacja. Dzięki nim możliwe jest m.in. uruchomienie aplikacji na urządzeniu docelowym oraz korzystanie z funkcji chmurowych i zdalnego dostępu.
FactoryTalk Optix Runtime — licencja umożliwiająca uruchomienie gotowej aplikacji FactoryTalk Optix na urządzeniu docelowym, takim jak panel operatorski lub komputer przemysłowy, w trybie ciągłej pracy. Przy zakupie paneli HMI OptixPanel, czy modułu OptixEdge użytkownik otrzymuje przypisaną do nich licencję, którą w razie potrzeby można rozszerzyć.
FactoryTalk Optix Studio Pro — licencja umożliwiająca projektowanie aplikacji HMI/SCADA w wersji webowej Optix Studio, z obsługą pracy zespołowej i zarządzania wersjami w chmurze.
FactoryTalk Remote Access — licencja zapewniająca scentralizowane zarządzanie użytkownikami, urządzeniami oraz audytami i logami aktywności w środowisku zdalnego dostępu.
FactoryTalk Remote Access Runtime Basic/Pro — licencja umożliwiająca wykorzystanie wybranych urządzeń Rockwell Automation jako punktów zdalnego dostępu.
W dalszej części artykułu szczegółowo opisano poszczególne typy licencji, a także przedstawiono sposób ich doboru w praktycznych sytuacjach.
FactoryTalk Optix Runtime
Licencja w modelu subskrypcyjnym lub wieczystym, umożliwiająca uruchamianie aplikacji FactoryTalk Optix w środowisku Microsoft Windows lub Linux na urządzeniu docelowym, takim jak panel operatorski lub komputer przemysłowy.
Opiera się ona na systemie tokenów, które umożliwiają elastyczne określenie zakresu dostępnych dodatkowych funkcji. Ten model licencjonowania pozwala płacić wyłącznie za funkcje rzeczywiście wykorzystywane.
| Przykładowe funkcje wpływające na ilość potrzebnych tokenów | ||
|---|---|---|
| Połączenia ze sterownikami PLC* (0+) | Alarmy (1) | Logowanie danych (1) |
| Klienci Web HTML5 (1+) | Receptury (1) | Połączenie z zewnętrzną bazą danych (1) |
| Natywna wizualizacja (1) | Raporty PDF (1) | Połączenie OPC UA connectivity (1+) |
* - Przy wykorzystaniu sprzętu Rockwell Automation przydzielany jest dodatkowy token, co w niektórych przypadkach przekłada się na aktywację funkcji bez zwiększania wymaganego limitu.
Dostępne warianty licencji FactoryTalk Optix Runtime:
- XS – 5 tokenów
- S – 8 tokenów
- M – 11 tokenów
- L – 15 tokenów
- XL – 21 tokenów
- Unlimited – N/A
Wraz z zakupem paneli HMI OptixPanel, czy modułu OptixEdge użytkownik otrzymuje przypisaną do urządzenia licencję. Dostępne warianty przedstawiono poniżej:
| OptixEdge | OptixPanel Compact | OptixPanel Standard |
|---|---|---|
|
Dostępne opcje: XS i S – urządzenie sprzedawane z licencją przypisaną fabrycznie, niepodlegającą rozszerzeniu |
Dostępne opcje: S – licencja fabrycznie przypisana do urządzenia M – opcjonalne rozszerzenie licencji |
Dostępne opcje: M – licencja fabrycznie przypisana do urządzenia L – opcjonalne rozszerzenie licencji |
W celu dokładnego określenia ilości wykorzystywanych tokenów zaleca się zastosowanie specjalnego, bezpłatnego narzędzia Runtime Sizing Tool (wymagane konto Rockwell Automation).
Przykładowe zastosowania licencji FactoryTalk Optix Runtime
Poniżej przedstawiono przykładowe konfiguracje systemów, ilustrujące, jak w praktyce mogą być wykorzystywane poszczególne warianty licencji runtime. Scenariusze te pokazują różnice w funkcjonalności, liczbie podłączonych urządzeń, wykorzystywanych funkcjach i potrzebach w zakresie liczby tokenów.
|
Ten przykład licencji FactoryTalk Optix Runtime typu XS przedstawia architekturę systemu z wykorzystaniem modułu Embedded Edge Compute. |
Ten przykład licencji FactoryTalk Optix Runtime typu S przedstawia architekturę systemu z wykorzystaniem panelu PC oraz dwóch sterowników. |
|
|
 |
|
Ta przykładowa architektura obejmuje:
|
Ta przykładowa architektura obejmuje:
|
 |
 |
|
Ten przykład licencji FactoryTalk Optix Runtime typu M przedstawia architekturę systemu z wykorzystaniem panelu HMI oraz trzech klientów webowych. |
Ten przykład licencji FactoryTalk Optix Runtime typu L przedstawia architekturę systemu z wykorzystaniem panelu HMI oraz dziesięciu klientów webowych. |
 |
 |
|
Ta przykładowa architektura obejmuje:
|
Ta przykładowa architektura obejmuje:
|
 |
 |
|
Ten przykład licencji FactoryTalk Optix Runtime typu XL przedstawia architekturę systemu z wykorzystaniem panelu HMI oraz dwudziestu klientów webowych. |
|
 |
|
|
Ta przykładowa architektura obejmuje:
|
|
 |
|
FactoryTalk Optix Studio Pro
Licencja w modelu subskrypcyjnym, umożliwiająca projektowanie aplikacji HMI/SCADA w środowisku FactoryTalk Optix Studio w wersji web. Pozwala m.in. zarządzać wersjami aplikacji w repozytorium chmurowym, jednocześnie pracować zespołowo nad tym samym projektem, a także wdrażać aplikację na urządzenia lokalne z poziomu chmury. Porównanie z wersją standardową znajduje się w poniższej tabeli.
| Standard | Pro | |
|---|---|---|
| Instalacja FactoryTalk Optix Studio na laptopie lub komputerze PC | ✓ | ✓ |
| Tworzenie aplikacji FactoryTalk Optix na laptopie lub komputerze PC | ✓ | ✓ |
| Zapisywanie aplikacji FactoryTalk Optix lokalnie (na laptopie, komputerze PC lub dysku lokalnym) | ✓ | ✓ |
| Wdrażanie aplikacji FactoryTalk Optix z poziomu laptopa lub komputera PC | ✓ | ✓ |
| Tworzenie aplikacji FactoryTalk Optix w środowisku webowym FactoryTalk Optix Studio | ✓ | |
| Zapisywanie aplikacji FactoryTalk Optix w zdalnym repozytorium z możliwością śledzenia wersji | ✓ | |
| Wspólna praca wielu użytkowników nad tą samą aplikacją FactoryTalk Optix w tym samym czasie | ✓ | |
| Wdrażanie aplikacji FactoryTalk Optix na urządzenia lokalne z poziomu chmury* | ✓ | |
| Połączenie z urządzeniami lokalnymi i monitorowanie ich z poziomu chmury* | ✓ |
* - Korzystanie z tych funkcji dodatkowo wymaga posiadania licencji FactoryTalk Remote Access.
Aby lepiej zobrazować różnice między wariantami Standard i Pro, poniżej przedstawiono schematy obrazujące praktyczne różnice pomiędzy oboma wariantami. organizację pracy projektowej oraz sposób wdrażania aplikacji na urządzeniach.
 |
 |
FactoryTalk Remote Access
Subskrypcyjna licencja przypisywana do użytkownika, umożliwiająca scentralizowane zarządzanie rolami, grupami i urządzeniami oraz przeglądanie audytów, logów aktywności i połączeń zdalnych w całym systemie. Aby nawiązać zdalne połączenie z urządzeniem docelowym, wymagana jest dla niego dodatkowa licencja FactoryTalk Remote Access Runtime.
| FactoryTalk Remote Access | Liczba subskrybentów: 1 / 2 / 5 / 10 / 25 / 50 / nieograniczona |
| Definiowanie ról i kontrola uprawnień użytkowników | ✓ |
| VPN | ✓ |
| Monitorowanie aktywności użytkowników i połączeń zdalnych | ✓ |
| Zarządzanie folderami i podfolderami | ✓ |
FactoryTalk Remote Access Runtime Basic/Pro
Licencje w modelu subskrypcyjnym przeznaczone do używania określonych produktów firmy Rockwell Automation jako punktów zdalnego dostępu. Stanowią alternatywę dla rozwiązań hardware'owych. Wraz z zakupem paneli HMI OptixPanel, czy modułu OptixEdge użytkownik otrzymuje automatycznie przypisaną do urządzenia licencję, umożliwiającą jej wykorzystanie bez dodatkowych opłat.
| OptixEdge | OptixPanel Compact | OptixPanel Standard |
|---|---|---|
|
Dostępne opcje: FactoryTalk Remote Access Runtime Pro – licencja fabrycznie przypisana do urządzenia |
Dostępne opcje: FactoryTalk Remote Access Runtime Basic – licencja fabrycznie przypisana do urządzenia FactoryTalk Remote Access Runtime Pro – opcjonalne rozszerzenie licencji |
Dostępne opcje: FactoryTalk Remote Access Runtime Pro – licencja fabrycznie przypisana do urządzenia |
Różnice pomiędzy wersjami Basic i Pro przedstawione są w poniższej tabeli:
| FactoryTalk Remote Access Runtime | Basic | Pro |
|---|---|---|
| Zoptymalizowane połączenie VPN z punktem końcowym | ✓ | ✓ |
| Interaktywne narzędzia dostępu (zdalny pulpit z czatem, menedżer zadań, przechwytywanie ekranu, eksplorator plików i transfer plików) | ✓ | ✓ |
| Zoptymalizowane połączenie VPN z urządzeniami zdalnymi podłączonymi do komputera poprzez Ethernet/port szeregowy/USB | ✓ | |
| Udostępnianie połączenia internetowego (ICS) dla urządzeń w sieci maszynowej (LAN) | ✓ |
Dobór licencji pod konkretne potrzeby użytkownika
W zależności od charakteru wdrożenia, wielkości zespołu oraz oczekiwanych funkcji dostępu, wybór odpowiedniego modelu licencyjnego może się różnić. Poniżej przedstawiono praktyczne scenariusze zastosowań, które pomagają dobrać właściwą konfigurację licencji FactoryTalk Optix w typowych sytuacjach występujących podczas budowy i obsługi systemów automatyki.
Sytuacja 1.
Zakład produkcyjny posiada linię technologiczną, którą obsługuje operator na miejscu. System wizualizacji oparty na panelu HMI OptixPanel Compact służy wyłącznie do obsługi bieżącej pracy maszyny. Podłączonych jest do niej kilka sterowników PLC od Rockwell Automation, a także kilka sterowników od innego producenta. Użytkownik zdecydował się na wykorzystanie funkcji takich jak alarmy, receptury, raportowanie, event logger oraz lokalna baza danych. Nie ma potrzeby pracy zdalnej ani dostępu dla dodatkowych użytkowników.
Licencje wymagające osobnego zakupu:
- (w tej sytuacji nie ma potrzeby nabywania żadnej dodatkowej licencji)
Pozostałe licencje:
- FactoryTalk Optix Runtime – niewymagana (użytkownik korzysta z licencji fabrycznie przypisanej do panelu HMI OptixPanel Compact. Ponieważ liczba tokenów wykorzystywanych przez aplikację mieści się w podstawowym zakresie przewidzianym dla tego modelu, nie ma potrzeby dodatkowego rozszerzania licencji)
- FactoryTalk Optix Studio Pro - niewymagana (projekt tworzony lokalnie na komputerze PC)
- FactoryTalk Remote Access - niewymagana (brak potrzeby zdalnego dostępu do urządzeń)
- FactoryTalk Remote Access Runtime - niewymagana (brak potrzeby zdalnego dostępu do urządzeń)
Sytuacja 1a.
W tym samym zakładzie pojawiła się potrzeba wzbogacenia aplikacji o dodatkowe funkcje. Została wzbogacona o podtrzymywanie danych operacyjnych (ang. runtime retentivity), data logger oraz możliwość pobierania danych z zewnętrznego systemu poprzez funkcję klienta OPC UA.
Licencje wymagające osobnego zakupu:
- FactoryTalk Optix Runtime (M) - wymagana w celu rozszerzenia liczby dostępnych tokenów z 8 (domyślnie przypisanych do panelu HMI OptixPanel Compact) do 11.
Pozostałe licencje:
- FactoryTalk Optix Studio Pro - niewymagana (projekt tworzony lokalnie na komputerze PC)
- FactoryTalk Remote Access - niewymagana (brak potrzeby zdalnego dostępu do urządzeń)
- FactoryTalk Remote Access Runtime - niewymagana (brak potrzeby zdalnego dostępu do urządzeń)
Sytuacja 2.
W dużym zakładzie produkcyjnym 25 - osobowy zespół utrzymania ruchu chce mieć możliwość zdalnego nadzoru nad wszystkimi maszynami, ich podglądu oraz diagnostyki w czasie rzeczywistym. Każdy pracownik ma mieć własny zdalny dostęp do HMI przez przeglądarkę. Wizualizacja w zakładzie opiera się na panelu HMI OptixPanel Standard, a zastosowana aplikacja nie przekracza limitu 11 tokenów dostępnych w ramach przypisanej do urządzenia licencji.
Licencje wymagające osobnego zakupu:
- FactoryTalk Remote Access (25 Concurrent Connections) - wymagana w celu umożliwienia zdalnego dostępu do maszyn w zakładzie dla 25 użytkowników
Pozostałe licencje:
- FactoryTalk Optix Runtime – niewymagana (użytkownik korzysta z licencji fabrycznie przypisanej do panelu HMI OptixPanel Standard. Ponieważ liczba tokenów wykorzystywanych przez aplikację mieści się w podstawowym zakresie przewidzianym dla tego modelu, nie ma potrzeby dodatkowego rozszerzania licencji)
- FactoryTalk Optix Studio Pro - niewymagana (projekt tworzony lokalnie na komputerze PC)
- FactoryTalk Remote Access Runtime - niewymagana (użytkownik korzysta z licencji fabrycznie przypisanej do panelu HMI OptixPanel Standard)
Sytuacja 3.
Firma inżynierska rozwijająca projekt HMI/SCADA dla klienta końcowego potrzebuje narzędzia do pracy zespołowej, wersjonowania projektów w chmurze i równoczesnego wprowadzania zmian przez kilku deweloperów.
Licencje wymagające osobnego zakupu:
- FactoryTalk Optix Studio Pro - wymagana do pracy nad projektem w czasie rzeczywistym przez wielu użytkowników jednocześnie, czy zarządzania wersjami aplikacji w chmurze. Licencja przypisywana jest indywidualnie do użytkownika, dlatego każdy członek zespołu korzystający z tych funkcji musi posiadać własną, aktywną licencję.
Pozostałe licencje:
- FactoryTalk Optix Runtime – niewymagana (użytkownik nie potrzebuje działającej nieprzerwanie aplikacji)
- FactoryTalk Remote Access - niewymagana (użytkownik nie potrzebuje zdalnego dostępu do maszyn)
- FactoryTalk Remote Access Runtime - niewymagana (użytkownik nie potrzebuje zdalnego dostępu do maszyn)
Sytuacja 4.
Firma integratorska wdraża aplikację FactoryTalk Optix w zakładzie produkcyjnym, wykorzystując komputer przemysłowy z systemem Windows jako stację operatorską. Aplikacja HMI/SCADA uruchamiana jest lokalnie na tym komputerze i komunikuje się z kilkoma sterownikami PLC różnych producentów. Klient końcowy wymaga możliwości zdalnego monitorowania, zmiany parametrów procesów oraz prowadzenia diagnostyki w czasie rzeczywistym przez Internet, przy czym nie przewidziano korzystania z chmurowego portalu FactoryTalk Optix ani funkcji współdzielonego projektowania aplikacji.
Licencje wymagające osobnego zakupu:
- FactoryTalk Optix Runtime – wymagana, ponieważ urządzenie służące w tym przypadku za stację operatorską nie posiada fabrycznie przypisanej licencji.
- FactoryTalk Remote Access – wymagana w celu umożliwienia zdalnego dostępu do maszyn, każdy członek zespołu korzystający z tej funkcji musi posiadać własną, aktywną licencję.
- FactoryTalk Remote Access Runtime – wymagana, ponieważ komputer przemysłowy nie ma fabrycznie przypisanej licencji tego typu
Pozostałe licencje:
- FactoryTalk Optix Studio Pro – niewymagana (projekt tworzony lokalnie, bez potrzeby pracy zespołowej i wersjonowania w chmurze)
Zakończenie
Dzięki zastosowaniu modelu licencjonowania opartego na tokenach oraz szerokiej gamie licencji dodatkowych, FactoryTalk Optix zapewnia precyzyjne i efektywne dopasowanie funkcjonalności systemu do wymagań konkretnej aplikacji. Użytkownik ma możliwość elastycznego definiowania zakresu dostępnych funkcji, płacąc wyłącznie za te, które są rzeczywiście wykorzystywane w projekcie. Takie podejście nie tylko optymalizuje koszty wdrożenia, ale również umożliwia płynne skalowanie systemu w miarę rozwoju aplikacji — od prostych instalacji lokalnych po zaawansowane, rozproszone środowiska z pełnym wsparciem pracy w chmurze i dostępem zdalnym.
